Opieka nad osobą, która z konieczności dużo czasu spędza w jednej pozycji, to nie lada wysiłek. Najczęstszym problemem jaki się pojawia i niestety jest trudny w leczeniu są odleżyny. Co robić by zminimalizować prawdopodobieństwo ich powstania i jak wspomóc gojenie tych ran?
Czym jest odleżyna i czy zawsze jest taka sama?
Odleżyna to obszar na ciele, na którym doszło do ucisku dość długiego by znacząco utrudnić przepływ krwi w tym miejscu i doprowadzić do martwicy tkanki. Rany odleży nowe tworzą się zwykle w charakterystycznych punktach na ciele – miejscach na których opiera się większa część ciężaru ciała w danej pozycji. Dlatego zwykle znajdziemy je na piętach, z tyłu głowy, kości krzyżowej, z boku biodra, czy wyrostkach kolczystych kręgosłupa. Odleżyny powstają zaskakująco szybko. Ich pierwsze oznaki łatwo pominąć, zwłaszcza jeżeli do tej pory nie mieliśmy kontaktu z takim pacjentem. Bardzo często kiedy odleżyna się rozwinie trudną ją wyleczyć, a cały proces utrudniają choroby towarzyszące osobom leżącym tj. cukrzyca i zaburzenia krzepliwości krwi.
Jak sobie radzić z odleżynami?
- Profilaktyka – ruch i zmiana obciążeń.
Najważniejsze jest jak najczęstsze zmienianie pozycji chorego, ale nie rzadziej niż co 2h. Ma to na celu zmianę punktów największego obciążenia i dotlenienie tych, które zostały w nowej pozycji oderwane od podłoża. Te działania możemy wspomóc akcesoriami, które będą odciążać szczególnie narażone obszary. Do wyboru mamy materace przeciwodleżynowe, podkładki, wałki itp.
- Dbaj o higienę – nie tylko ciała, ale też pościeli
Dokładnie oglądaj skórę chorej osoby i czyść ją delikatnymi preparatami. Zwróć uwagę na wyrośla kostne i fałdy skórne – te miejsca mają tendencję do odparzeń i złego odżywienia okolicznych tkanek. Szczególnie narażone miejsca dość mocno natłuszczaj, bo przesuszona skóra jest bardziej podatna na uszkodzenia. Przy okazji pielęgnacji chorego obejrzyj pościel. Wycieki z ran, z którymi skóra chorego będzie w kontakcie mogą zanieczyszczać ranę. Poza tym pościel i ubranie powinny być wykonane z naturalnych materiałów, by ograniczyć pocenie i umożliwić skórze oddech.
- Maść na odleżyny i opatrunek koloidowy ochronią ranę
Leczenie odleżyn zależy od jej stopnia. Im wyższy tym częściej potrzebna jest pomoc lekarska, a w skrajnych przypadkach nawet ingerencja chirurgiczna. Z odleżynami, które nie mają jeszcze oznak głębokiej martwicy możemy poradzić sobie sami. Podstawą będzie tu odpowiedni, często zmieniany opatrunek i maść na odleżyny. Większość z nich ma za zadanie pomóc w leczeniu infekcji rany, osłonić ją od czynników zewnętrznych, a jednocześnie umożliwić dopływ powietrza, co jest warunkiem prawidłowego gojenia się ran. Maść na odleżyny, czy inny preparat nakładany na ranę może zawierać np. allantoinę, srebro koloidalne, czy propolis.
